Deze blog heb ik onlangs geschreven als gastblog op de site Petra etcetera

Sinds een aantal maanden ben ik lid van de groep ‘Werkende Bipolaire Mensen’ op LinkedIn. Echter, ik voldoe niet helemaal aan het profiel. Werken doe ik wel; als coach, therapeut en trainer, maar bipolair ben ik niet meer. Althans, niet in de zin van het hebben van een bipolaire stoornis. Wél in de zin van een geneigdheid tot uitersten. Ik herken de kern van de bipolaire dynamiek nog steeds in mezelf. Als ik de uitingsvorm van deze dynamiek afzet op een schaal van 0 tot 10 dan zit ik nu rond de 1. Dat is wel anders geweest.

Mijn manische psychose op mijn 18e scoort wel een 10 op deze schaal, de latere depressies zeker een 9 (afgewisseld met hypomane episodes: een 8). Op mijn eerste psychose na heb ik nooit medicatie gebruikt met als gevolg dat ik alle episodes ook ten volle heb beleefd. Geen aanrader!

Twee jaar van intensieve lichaamsgerichte therapie hebben me rond mijn dertigste verlost van de extreme episodes. Sindsdien ben ik nooit meer manisch, hypomaan of depressief geweest.

Wat niet wil zeggen dat mijn bipolaire dynamiek voorbij was. Een jaar of 6 geleden kwam deze dynamiek nog even flink tot uiting tijdens mijn opleiding tot Zijnsgeoriënteerd psychotherapeut. Ik schommelde een poosje tussen de pool van het supertherapeut zijn – iemand die iedereen kan helpen – en de andere pool, het gevoel een waardeloze prutser te zijn die er maar beter mee kon stoppen (rond de 5 op mijn bipolaire schaal). In de down pool voelde ik de trekkracht van de depressie: de deken van zwaarte die bezit van me wilde nemen. Evenals de bijbehorende gedachten over hoe mislukt mijn leven wel niet was. Gelukkig was er al voldoende opgeruimd en had ik inmiddels voldoende vaardigheden geleerd om mezelf hier op een constructieve manier doorheen te begeleiden zodat de depressie niet tot ontwikkeling kwam.

“Door alle therapie die ik in de opleiding onderging werd het me duidelijk dat mijn bipolaire dynamiek sterk samenhangt met mijn inherente gevoel van waardigheid. Of beter gezegd, het ontbreken daarvan.”

Mijn waardigheid, eigenwaarde was in belangrijke mate gekoppeld aan mijn gevoel van capabiliteit. Mijn vermogen om iets te kúnnen. Zoals dus nu het vermogen om iemand te kunnen coachen. Met als gevolg grote inzet om maar succesvol te zijn en grote angst om te falen. Tijdens mijn eerste schreden op het coaching pad was ik dan ook vaak zo gespannen dat ik er niet veel van bakte.

Het doorzien en doorvoelen van deze koppeling maakte dat het contact met mijn inherente, natuurlijke waardigheid zich herstelde. Hierdoor is mijn prestatie-gedrevenheid en mijn faalangst fors minder geworden. Ik zit nu voor mijn gevoel tussen de 1 en 2 op mijn bipolaire schaal. Een zekere kwetsbaarheid is er nog steeds maar door de juiste zelfzorg is dat geen enkel probleem meer. Dingen die ik vroeger héél erg moeilijk vond door mijn grote stressgevoeligheid, zoals koken of spullen inpakken voor een vakantie, doe ik nu met gemak.

Bijna ben ik op mijn 28^e gevallen voor het geloof dat de bipolaire stoornis erfelijk is en dat je er niet van kunt herstellen. Er was net een artikel verschenen in het vakblad Nature over de genen die manische-depressiviteit zouden veroorzaken. Ik dacht ‘dan toch maar Lithium’ en deed een intakegesprek bij een psychiater. Gelukkig was het zo’n afstandelijke vervelende kerel dat ik van schrik niet meer terug ben geweest. Kort daarna bereikte ik een omslagpunt en loste mijn naderende depressie op om nooit meer terug te keren.

Inmiddels is men erachter gekomen dat het niet gaat om die paar genen waar men het toen over had in het Nature artikel, maar dat er honderden zo niet duizenden genen bij betrokken zijn, evenals allerlei epigenetische factoren. Ook is er na al die jaren onderzoek nog geen robuust biologisch bewijs gevonden voor de stelling dat de bipolaire stoornis een hersenziekte is.

Mijn stelling is dan ook dat ik vast niet de enige ben bij wie de bipolaire stoornis een gevolg is van energetisch-psychologische verstoringen. In mijn geval een diepe verwonding in mijn gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen. Zoals het mij is gelukt om de bipolaire dynamiek terug te brengen tot zeer aanvaardbaar niveau, is dit denk ik voor veel meer mensen mogelijk. Het is dan wel nodig om diep in jezelf af dalen om de kernlaag te kunnen helen. Therapieën zoals cognitieve gedragstherapie of interpersoonlijke therapie bieden hiervoor onvoldoende emotionele diepgang. Gelukkig zijn er aardig wat complementaire therapieën die dit wel in huis hebben.